Opdrachtgevers kunnen zodanig gehecht zijn aan hun pandje, dat het best wat mag kosten om het in stand te houden. Kost wat, maar dan heb je wat. Het hele hebbe en houwe wordt door de schilder bijgewerkt… keurig opgeleverd… en de tevreden klant is meer dan ooit aan het pandje gehecht.
Hechting is een maatstaf voor “de weerstand die een lak biedt tegen het loskomen van zijn ondergrond.” Echt zo’n definitie uit een norm (DIN in dit geval).
Er zijn vele factoren die de hechting bepalen.
Soms treedt onthechting pas op lang nadat de rekening betaald is. Praat iets makkelijker dan wanneer het gebeurt waar je bij staat.
Maar soms zijn onthechtingsverschijnselen direct na aflevering van het verfwerk waarneembaar. Bijvoorbeeld als ze veroorzaakt zijn door een onvoldoende ondergrondreiniging. Na vertrek blijft de rekening dan langer hangen dan de lak.
Onthechting kan grootschalig optreden, dan hangen de vellen erbij zoals we in een eerdere editie zagen. Het schadebeeld is natuurlijk makkelijk herkenbaar, maar er zijn vele en zeer verschillende oorzaken. Voldoende kennis van lak en de houtondergrond, begrip van het aanbrengproces met roller, kwast of spuit, en inzicht in de laagvorming zijn alle van belang om teleurstelling te voorkomen. Mag ik wat voorzetten geven? Ondergrond:
Een vochtrijke houtsoort kan de lak ondermijnen. Als het houtvochtgehalte boven de 12% is kunnen latere ontsnappingspogingen tot schade leiden. Bij een sterk zuigende ondergrond kan een bindmiddelverarming optreden aan het grensvlak, waardoor de lak minder “ruggengraat” heeft. Vooral bij gepigmenteerde lak kan dat een rol spelen. Een paardenmiddel zou kunnen zijn vooraf het hout neppen met wat (verdunde) blanke lak die gebaseerd is op hetzelfde bindmiddel. Maar van zulke niemanddiehetzietingrepen word ik zelf altijd wat huiverig.
Laktype:
Een in meerdere lagen aangebracht systeem kan onthechting vertonen als de twee laksoorten niet bij elkaar passen. Dat is vooraf al te checken door de overlakbaarheid en bindmiddeltypen na te gaan. En de oppervlaktespanning van de deklak moet lager zijn dan die van de grondlak danwel ondergrond, anders wil de toplaag niet “languit gaan liggen.” Uiteraard kan een proef op een vergelijkbare ondergrond geen kwaad, hoewel je niet altijd een reserveplankje in dezelfde soort en van dezelfde levensduur (en bij die gebruiksomstandigheden) hebt. Het kozijn van de buren zal er dan aan moeten geloven.
Proces:
Misschien is er teveel harder toegevoegd, door overmatige krimp kan de lak zich als het ware losscheuren.
De luchtvochtigheid moet bij voorkeur tussen de 40 en 60 zijn, hoewel je natuurlijk niet aldoor verletdagen kan inlassen of halve woonwijken overdekken en klimatiseren. Dan gaat iedereen die een festival of barbeque organiseert, meteen een klusje laten schilderen. Zodat de gasten gegarandeerd droog zitten. Je hebt het niet altijd helemaal in de hand, maar veel dingen, zoals de tussentijd tussen twee lagen of de zorgvuldigheid van je schuurwerk, kan veel onvrede voorkomen. En als je geen tijd hebt om het goed te doen, wanneer heb je dan tijd om het over te doen?
Edward Uittenbroek
Bron: Schildersvakkrant, maart 2006